نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

Isfahan University of Technology

چکیده

حشرات به دلیل مزاحمت‌های بسیار با گزش خود برای انسان و انتقال عوامل بیماری‌زا، یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های سلامت عمومی به شمار می‌آیند. با توجه به افزایش آگاهی افراد از اثرات سوء حشره‌کش‌ها بر سلامت انسان و محیط‌زیست، استفاده از منسوجات دافع حشره می‌تواند نقش مهمی در تأمین سلامت انسان داشته باشد. با توجه به اینکه منسوجات در تماس با پوست هستند، استفاده از مواد دافع بی ضرر الزامی است. بنابراین در این پژوهش امکان جایگزینی ترکیبات شیمیایی با مواد طبیعی به منظور تکمیل دافع حشرات پارچه پنبه ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون مخروط مشخص نمود که نمونه‌های عمل شده با ماده شیمیایی ATT و نمونه‌های عمل شده با عصاره اکالیپتوس برای 5% پشه‌ها، و نمونه‌های عمل شده با اسانس اکالیپتوس و مورد، برای بیش از 50% پشه‌ها خاصیت گیج‌کنندگی دارند. نتایج ارزیابی دافعیت نمونه‌ها با آزمون بازو در قفس نشان داد که زمان حفاظت حاصل از نمونه‌های عمل شده با اسانس‌ها حدود 120 دقیقه و نمونه عمل شده با ATT، حدود 90 دقیقه است به عبارت دیگر عملکرد نمونه‌های عمل شده با اسانس‌ها به مراتب بهتر از نمونه عمل شده با عصاره اکایپتوس و ماده ATT است. آزمون FTIR نیز، وجود مواد دافع شیمیایی و طبیعی بر روی پارچه پنبه ای را تایید کرد. هم چنین تأثیر این تکمیل بر دیگر خواص فیزیکی و مکانیکی پارچه با مقایسه نمونه‌های عمل شده و نمونه خام مورد بررسی قرار گرفت که مشخص شد نمونه‌های عمل شده با اسانس‌ها نسبت به نمونه خام تفاوت معنادار ندارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات